میکرومتر
مقدمه :
با پیشرفت صنعت و لزوم اندازه گیری قطعات با دقت بالاتر از کولیس در سال1847 میلادی ژان پالمر فرانسوی وسیله اندازه گیری میکرومتر طراحی کرد که اساس آن به وسیله پیج و مهره ظریفی انجام می گرفت . با سیر تکامل در تکنیک اندازه گیری ، میکرومتر ها نیز در فرم ها و طرح های مختلفی ساخته شدند که در زیر به شرح نمونه های از آنها می پردازیم .
میکرومتر خارجی
میکرومتر خارجی به منظور اندازه گیری ابعاد خارجی قطعات کار با دقت 0/01 تا 0/001 میلیمتر مورد استفاده قرار می گیرد و معمولا آن را به صورت ورنیه ای ، عقربه دار و دیجیتال می سازند . میکرومتر خارجی فکی ثابت دارد که روی کمان آن نصب شده است فک متحرک آن میله پیچی است که در داخل سوراخ رزوه دار استوانه مدرج کار می کند فک متحرک را می توان در مواقع لزوم به وسیله اهرمی در موقعیت معین قفل کرد.
برای جلوگیری از سایش سطح فک های اندازه گیری ، سر آنها را از جنس فلزات سخت انتخاب می کنند . پوسته خارجی که قسمت مخروطی آن مدرج است ، به وسیله بوش مخروطی انتهای میله پیچ روی آن سوار می شود ، با گرداندن یک دور پوسته خارجی ، میله پیچ به همراه پوسته به اندازه گام پیچ حرکت طولی انجام می دهد .
برای جلوگیری از اعمال فشار بیش از حد فک ها به سطوح اندازه گیری ، در انتهای میله پیچ جغجغه ای تعیین شده است . این جغجغه در حالت عادی پوسته مدرج را می گرداند اما در اثر تماس با سطوح کار و اعمال فشار زیاد ، هرز کار می کند و نشان می دهد که فشار فکها به مطلوب رسیده است
میکرومتر های خارجی را از نظر میدان اندازه گیری در اندازه های 25 - 0 ، 50- 25 ، 75 - 50 و .... میلیمتر می سازند . همراه با میکرومتر میله استانداردی وجود دارد که در تنظیم صفر میکرومتر ( کالیبره کردن میکرومتر ) از آن استفاده می شود .
لازم به توضیح است که سوراخ های روی کمان در میکرومتر های فوق به دلیل سبکی و جلوگیری از تغیر فرم ایجاد شده است همچنین به منظور افزایش میدان اندازه گیری میکرومتر ها ، فک های قابل تعویض پیش بینی شده است . با تعویض فک ثابت در این میکرومتر ها ، میدان اندازه گیری تغییر می کند .
در میکرومتر های میلیمتری معمولا گام پیچ 0/5 میلیمتر و تعداد تقسیمات روی پوسته آن 50 قسمت است که با توجه به رابطه فوق ، دقت اندازه گیری آن 0/01 میلیمتر است .
خواندن میکرومتر
برای خواندن میکرومتر ، ابتدا از روی درجه بندی غلاف در امتداد راستای لبه پوسته ، اندازه کامل یا 5/0 میلیمتر را می خوانیم . سپس از روی تقسیمات قسمت مخروطی پوسته ، مقابل خط افقی روی غلاف صدم های میلیمتر را تعیین کرده و آنها را با هم جمع می کنیم
میکرومتر های خارجی ورنیه دار با دقت 001/0 و002/0 میلیمتر نیز وجود دارد که آنها مقابل درجه بندی پوسته ، ورنیه ای روی غلاف یا پوسته در نظر گرفته شده است آین ورینه ، خواندن اندازه با دقت بالا را امکان پذیر می سازد .
